Vanwege het verplichte eigen risico blijken mensen ten onrechte vooral de huisarts minder te bezoeken. Een verhoging van het eigen risico vindt bijna twee derde van de Nederlanders onacceptabel als oplossing om de zorg betaalbaar te houden. Bij een verplicht eigen risico van 350 euro verwachten veel mensen belemmeringen om noodzakelijke zorg te gebruiken. Vooral mensen met een laag inkomen en mensen met een matige of slechte gezondheid.
In 2008 is een verplicht eigen risico ingevoerd van 150 euro. Dit is in een paar jaar tijd meer dan verdubbeld. In 2013 wordt het 350 euro. Bij een verplicht eigen risico moeten zorggebruikers het eerste deel van de zorgkosten zelf betalen. Dit zou ze stimuleren nog eens af te wegen of ze zorg wel echt nodig hebben. De verwachting is dat ze daardoor minder niet-noodzakelijke zorg zouden gebruiken, waardoor de collectieve zorgkosten dalen. Een eigen risico kan echter ook het noodzakelijk zorggebruik beïnvloeden. Bij een eigen risico van 300 euro lijkt een omslagpunt te liggen waarbij meer dan de helft van de burgers belemmeringen voorziet om noodzakelijke zorg te gebruiken, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) in het Consumentenpanel Gezondheidszorg.
Huisarts
In 2012 gaf 9% van de mensen aan vanwege het verplichte eigen risico minder zorg te gebruiken. Opmerkelijk daarbij is dat mensen aangeven door het verplichte eigen risico minder vaak naar de huisarts te gaan. Dit was met afstand de meest genoemde manier om het zorggebruik te verminderen. Terwijl het verplicht eigen risico helemaal niet geldt voor de huisarts. NIVEL-onderzoeker Margreet Reitsma: “Mogelijk weten mensen dit niet. Of misschien proberen ze door niet naar de huisarts te gaan een verwijzing naar het ziekenhuis te voorkomen, omdat daarvoor het eigen risico wel geldt.”
Dure ziekenhuiszorg
“De kans bestaat dat mensen door een zo sterk gestegen eigen risico ook werkelijk gaan afzien van noodzakelijke zorg”, stelt Margreet Reitsma. “Dit kan door verergering van een aandoening juist leiden tot hogere zorgkosten. Bijvoorbeeld doordat ziekten in een later stadium worden ontdekt of doordat mensen een beroep moeten gaan doen op dure zorg in ziekenhuizen voor een infectie die aanvankelijk in de huisartsenpraktijk al aangepakt had kunnen worden. Dan schiet de verhoging van het eigen risico dus zijn doel voorbij.”
Consumentenpanel
Het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het NIVEL bestaat uit ongeveer 6000 personen van 18 jaar en ouder. In het panel wordt informatie verzameld over de meningen over de gezondheidszorg en de ervaringen hiermee van de algemene bevolking. Het perspectief van de gebruiker staat centraal in het onderzoek. Daarmee draagt het onderzoek binnen het panel bij aan het versterken van de positie van gebruikers van de gezondheidszorg.
Bron: NIVEL