Nieuw onderzoek laat zien dat er jaarlijks minimaal €630 miljoen aan ongebruikte medicijnen wordt teruggebracht naar de apotheek voor vernietiging. Dat is zes keer zoveel als tot nu toe werd aangenomen (€100 miljoen). En dan zijn de medicijnen die in het huisafval of via het riool verdwijnen nog niet eens meegeteld. Deze enorme verspilling is niet alleen maatschappelijk onaanvaardbaar, maar ook schadelijk voor natuur en milieu. Daarom wordt deze week een landelijke petitie verspreid om politici te vragen snel in te grijpen:
Help de 630 miljoen medicijnverspilling te stoppen.
De Nederlandse zorgsector is verantwoordelijk voor ongeveer 7% van de totale CO₂-uitstoot, 4% van het afval en 13% van het grondstoffengebruik. Medicijnen spelen daarin een grote rol: de productie, het gebruik én het uitscheiden van medicijnen veroorzaken vervuiling. Medicatie die ongebruikt blijft, draagt dus zonder enig gezondheidsvoordeel bij aan deze milieuschade. Zo’n 80% van alle medicatie wordt voorgeschreven door huisartsen. Hier ligt een duidelijke kans om overmatig voorschrijven te verminderen. Stichting De Groene Huisarts ontwikkelde daarom de Quickscan “Duurzamer voorschrijven”, die artsen concrete handvatten biedt om verantwoord te voorschrijven: “Sta stil bij elke pil.”
Ook patiënten kunnen bijdragen. Wie heeft er geen medicijnresten in huis? Haal alleen af wat u zeker gaat gebruiken. Vraag uw behandelaar: Is dit medicijn echt nodig? Kan ik zelf iets doen? Bij chronisch gebruik is het belangrijk om samen met de arts regelmatig te bekijken wat kan worden afgebouwd of gestopt. Apothekers worden door het preferentiebeleid van zorgverzekeraars en de hen opgelegde regels gedwongen voor een lange periode preferente middelen uit te leveren, die vaak niet de eerste keuze is van de patiënt. Dit werkt verspilling in de hand en moet worden doorbroken.
De sleutel tot structurele verandering ligt bij de politiek. De oproep:
• Investeer in een gezonde leefstijl om ziekten te voorkomen en medicijngebruik te verminderen.
• Maak werk van heruitgifte van teruggebrachte medicijnen.
• Verbied PFAS in geneesmiddelen en maak milieuschade inzichtelijk.
• Luister naar zorgprofessionals en patiënten om te achterhalen waar de belemmeringen liggen en pas de regelgeving aan.
Meer informatie over dit onderzoek en de achterliggende problematiek is te vinden in de recent verschenen artikelen in Huisarts en Wetenschap en het Pharmaceutisch Weekblad.
Contact voor de pers
Initiatiefgroep Verspil geen pil, Walter Schrader