Het is niet alleen de taak is van de gemeente om zorg en ondersteuning te organiseren, maar ook om de zelfredzaamheid te vergroten. Dat zegt maar liefst 63 procent van de ANBO-leden. ANBO deed onder onderzoek naar de (taak)bekendheid van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), onder 1365 leden. Bijna 78 procent zegt dat gemeenten mogen wijzen op de eigen verantwoordelijkheid. Gemeenten hebben de plicht om ondersteuning te organiseren, maar daar mogen best voorwaarden aan verbonden zijn, zo zegt een meerderheid. Een kwart van de ondervraagden pleit bijvoorbeeld voor ondersteuning, pas nadat eigen inzet van het netwerk mislukt is.
Eigen regie kan alleen met hulp
In het kader van de overheveling van zorg- en ondersteuningstaken naar de gemeenten, mede door de afspraken uit het regeerakkoord, is de discussie over de taakomvang in alle hevigheid losgebarsten. Door de overheveling van de AWBZ naar de gemeenten hebben mensen bijvoorbeeld niet langer recht op zorg, maar zijn ze afhankelijk van de voorzieningen die de gemeenten treffen. “De maatschappij wil terecht dat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen, met alleen de noodzakelijke zorg en ondersteuning. Je mag uitgaan van de eigen kracht van mensen, maar goede ondersteuning is van doorslaggevend belang om mensen tot op hoge leeftijd de regie over hun leven te laten houden. Als ondersteuning in en om het huis niet goed is geregeld, zijn ouderen opeens aangewezen op hun eigen netwerk. En dat netwerk is in de meeste gevallen ontoereikend voor zware zorg- en hulptaken”, zo zegt ANBO-directeur Liane den Haan. Het beroep op mantelzorgers en vrijwilligers zal door de kabinetsmaatregelen alleen maar toenemen, met een groot risico van overbelasting van mantelzorgers. Goede mantelzorgondersteuning en coördinatie van taken moet ook door de gemeente worden aangeboden.
Dagbesteding
De ondervraagden vrezen de grootste bezuinigingen op de dagbesteding, vervoer en begeleiding. Daar ligt meteen de kern van het probleem volgens ANBO. “Het is nog volkomen onduidelijk hoe de dagbesteding georgansieerd is na 2014. Terwijl dat noodzakelijk is om partners van bijvoorbeeld dementerenden te ontlasten. Vanaf volgend jaar wordt er fors bezuinigd op de huishoudelijke hulp en de toegang tot zorginstellingen wordt beperkt. En wat dan? Waar kunnen de mensen die tussen de wal en het schip vallen terecht?”
Loketten scoren een onvoldoende
Gemeenten zouden volgens de respondenten in ieder geval goede indicatie moeten geven en ondersteuning geven bij de wirwar aan regelgeving en ingewikkelde formulieren. Ook vervoer – kern van volwaardige participatie – moet tegen een redelijk tarief aangeboden worden. Daarnaast: goede informatie en advies en meer klantvriendelijke, deskundige medewerkers bij het loket.
Uit het ANBO-onderzoek blijkt dat respondenten over het algemeen ontevreden zijn over de toegankelijkheid, betrokkenheid, klantvriendelijkheid en deskundigheid van het Wmo-loket. Dat is nu al een probleem, maar zal een nog veel groter probleem worden als de gemeenten ook een deel van de AWBZ moeten gaan uitvoeren. Gemeenten hebben onvoldoende budget, ervaring en deskundigheid hebben om complexe dienst- en zorgverlening netjes en goed te organiseren.
Bron ANBO