In tal van sectoren wordt geklaagd over hoge werkdruk. Dat is soms niet erg, maar wanneer wordt werkdruk werkstress? Op zoek naar het kritische omslagpunt.
Last van werkdruk? Vraag het aan de strandloper die vijfduizend kilometer voor de boeg heeft op de vlucht naar zijn broedgebied. Vraag het aan de zalm die tegen de klippen op zwemt om te gaan paaien. Vraag het aan de ree, die voelt dat er een kalf op komst is dat straks zal brullen om melk. Zij weten wat werkdruk is.
Organismen kunnen leven omdat ze in staat zijn de fundamentele processen in hun lichaam op orde te houden, zoals hartslag, ademhaling en temperatuur. Homeostase wordt dat vermogen genoemd, de kunst van evenwicht in het lichaam. Maar dat zou de strandloper ook prima volhouden als hij op zijn Afrikaanse overwinteringsstrand blijft zitten. De zalm kan het ook als hij in zee blijft hangen en niet de rivier opgaat. En de ree hoeft voor de eigen homeostase geen melk aan te maken.
Allostase
Dat dieren die makkelijke weg niet kiezen, laat zien dat leven meer is dan homeostase. Leven is werken om je voortdurend aan te passen aan veranderende omgevingsfactoren. Want stilstand leidt tot uitputting en dood. Om recht te doen aan dat voortdurende proces van aanpassen dat het leven eigen is, heeft de wetenschap het liever over allostase. Allostase omvat alles wat het organisme onderneemt om tegemoet te komen aan de eisen die het leven stelt. Een verhoging van hartslag en spieractiviteit om te kunnen ontkomen aan gevaar, zweten om oververhitting te voorkomen, de aanmaak van een vetlaag om kou te doorstaan, de opbouw van voedselreserves voor een lange vlucht. Dat is werken.
Lees hier het volledige artikel.