Stamceltruc opent deuren naar nieuwe therapie

Het is onderzoekers gelukt bloedvaten te kweken door menselijke cellen om te vormen tot stamcellen. Hierdoor kunnen in de toekomst wellicht hart- en vaatziekten worden genezen met lichaamseigen cellen.

Wetenschappers van het academische ziekenhuis Massachusetts General Hospital en de Amerikaanse universiteit Harvard injecteerden muizen met menselijke cellen die zodanig bewerkt waren dat zij hun oorspronkelijke vorm ‘vergaten’. Twee weken na de injectie begonnen zich bloedvaten te vormen die net zo goed werkten als natuurlijke vaten. Het nieuwe weefsel bleef vervolgens negen maanden lang functioneren.

De techniek waarbij gewone menselijke cellen worden geherprogrammeerd tot zogenoemde geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPS) werd in 2006 voor het eerst in de literatuur beschreven. In 2012 hebben twee wetenschappers – de Brit John Gurdon en de Japanner Shinya Yamanaka – de Nobelprijs gekregen doordat zij lieten zien dat volgroeide cellen geherprogrammeerd kunnen worden tot stamcellen. Tot nu is het nog niet eerder gelukt om iPS-cellen bloedvaten te laten vormen die langdurig functioneren in een levend wezen, stellen de onderzoekers in hun in PNAS verschenen studie.

Enthousiast
Marianne Verhaar, hoogleraar experimentele nefrologie aan het Universitair Medisch Centrum in Utrecht, is enthousiast over de mogelijkheden die de bevindingen bieden. Tot nu toe was het alleen mogelijk vaatziekten te behandelen met stamcellen uit het beenmerg van de patiënt. Die kunnen minder soorten weefsel vormen dan iPS-cellen. iPS-cellen zouden volgens de hoogleraar een alternatief bieden voor stamcellen uit embryo’s, waarvan het gebruik omstreden is. Embryonale stamcellen kunnen bovendien afstootreacties veroorzaken.

De hoogleraar – specialist op het gebied het behandelen van vaatziekten met lichaamseigen cellen – ziet verder kansen op het gebied van hart- en vaatziekten. Het zou mooi zijn als in de toekomst zieke vaten kunnen worden hersteld door gebruik van de iPS-cellen, stelt ze. Verhaar is benieuwd of de iPS-cellen ook hun werk doen in een ziek lichaam. De muizen in deze studie waren gezond.

Bron: Volkskrant