Speciale microscoop filmt hoe poort in niercellen zich opent en sluit

Calciumkanaal TRPV5 geeft zijn geheimen prijs.
Eén van de poorten in de niercel laat vrijwel uitsluitend calcium door. Maar hoe werkt dat calciumkanaal precies? Hoe zit de moleculaire machine in elkaar die ervoor zorgt dat het kanaal open- en dichtgaat?

Onderzoekers van het Radboudumc brachten dat, samen met Amerikaanse collega’s, met een nieuwe techniek voor het eerst in beeld.

Een mens bestaat uit ongeveer 100.000 miljard cellen. Al die cellen zijn tamelijk zelfstandige eenheden, die binnen hun eigen grenzen (membranen) energie opwekken, eiwitten in elkaar zetten en talloze andere dingen doen. Daarvoor moeten stoffen de cel in en uit kunnen. Tegelijkertijd houden ze contact met hun buren en de buitenwereld. Om dat allemaal te kunnen, hebben cellen ‘poorten’ in hun membraan. “Dergelijke poorten zijn onmisbaar”, zegt Mark van Goor. “Sterker nog, zonder die celpoorten zou het leven zoals wij dat kennen onmogelijk zijn.”

Hete pepers
Een mooi voorbeeld van dergelijke poorten zijn de ionkanalen. Deze poorten laten ionen – elektrisch geladen stoffen – naar binnen of naar buiten. Van Goor: “Ze komen voor in de meest uiteenlopende vormen. Zo kennen we ionkanalen die de branderigheid van hete pepers in het eten oppikken of het vleugje kou van de menthol in je kauwgum signaleren. Er zijn ionkanalen die warmte registreren, of licht, of
ontstekingsprocessen, enzovoort. We hebben nog altijd niet het volledige spectrum van de activiteiten van alle ionkanalen in beeld.”

Calciumkanaal
Van Goor en Jenny van der Wijst, beide verbonden aan de afdeling Fysiologie, hebben zich de afgelopen jaren intensief beziggehouden met één specifiek ionkanaal, namelijk het TRPV5 calcium kanaal. Calcium is een mineraal dat nodig is voor de opbouw en het onderhoud van de botten en het gebit. Het helpt tegen botontkalking op latere leeftijd en is nodig voor een goede werking van de zenuwen en spieren, de bloedstolling en het transport van andere mineralen in het lichaam.

Lees hier het volledige artikel.