De resultaten van medisch-wetenschappelijk onderzoek kunnen worden vertekend door het selectief publiceren van gegevens. Onderzoekers van het Radboudumc onderzochten of de kans op publicatie in medische tijdschriften wordt beïnvloed door positieve of negatieve onderzoeksresultaten in het ingediende manuscript.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, heeft ‘negatief’ onderzoek net zoveel kans op publicatie dan ‘positief’ onderzoek, schrijven ze in een artikel in PLOS ONE.
Verstoringen in het publicatieproces kunnen de resultaten van wetenschappelijk onderzoek vertekenen. Een voorbeeld kan dit proces, dat in goed Nederlands ‘publicatiebias’ wordt genoemd, verduidelijken. Stel dat wetenschappers niet graag willen publiceren over onderzoek dat geen interessante resultaten oplevert of dat niet voldoet aan de verwachtingen. Dan kunnen tien onderzoeken die vaststellen dat een pil geen effect heeft ongepubliceerd blijven liggen, terwijl het ene onderzoek met positieve resultaten wél wordt gepubliceerd. Het gevolg is, dat de effecten van die pil overschat worden.
Selectieve selectie?
Publicatiebias kan op diverse manieren ontstaan. Vaak wordt publicatiebias toegeschreven aan onderzoekers en sponsors die studies met negatieve resultaten niet opsturen naar tijdschriften, maar selectieve publicatie kan bijvoorbeeld ook optreden nadat artikelen zijn ingediend bij tijdschriften.
In een artikel in PLOS ONE beschrijven wetenschappers van het Radboudumc wat de invloed is van studieresultaten (positief of negatief) op de beslissing van tijdschriftredacties om de resultaten van geneesmiddelonderzoek te publiceren. Anders geformuleerd: wordt een artikel met positieve resultaten eerder geselecteerd en gepubliceerd dan een artikel met een negatieve uitkomst? Ook werd onderzocht of het percentage van studies met positieve resultaten verschilde per studiesponsor (heeft farmaceutische industrie of non-profit meer positieve resultaten) en of sponsoring van invloed was op de kans op publicatie (wordt meer gepubliceerd van non-profit dan van farmaceutische industrie).
Lees hier het volledige artikel.