Langdurige zorg rammelt nog steeds

Patiënten- en gehandicaptenorganisaties hebben nog steeds grote zorgen over de hervorming van de langdurige zorg. Afgelopen woensdag voerden zij hierover overleg met staatssecretaris Van Rijn. De gemeenten krijgen de regie, maar de vraag is of zij wel op tijd klaar zijn voor hun nieuwe taken. Zeker omdat er tegelijkertijd ook fors bezuinigd wordt. Ook is er nog veel onduidelijkheid waar mensen aanspraak op kunnen maken. De angst is dat mensen tussen wal en schip vallen.

Nieuwe Wmo

De CG-raad, Platform VG, NPCF, LPGGz, Per Saldo, MEE en LOC zijn pas laat door VWS betrokken bij de consultatie over de nieuwe Wmo, die per 1 januari 2015 ingaat. Met gevolg dat in het eerste voorstel de positie van burgers met een ondersteuningsvraag onderbelicht bleef. Na overleg met de PG-organisaties is het voorstel op een aantal punten wel verbeterd. Maar er blijven grote punten van zorg.

Wisselende zorgverleners
Zo is nog steeds niet duidelijk hoe de samenhang tussen bijvoorbeeld WMO en AWBZ en/of zorgverzekeringswet is. Kunnen mensen die gebruik maken van de AWBZ straks nog wel een beroep doen op WMO-voorzieningen zoals woningaanpassing en collectief vervoer? Krijgen mensen te maken met steeds wisselende zorgverleners van verschillende organisaties met als gevolg geen vertrouwde zorgverleners meer, steeds weer iemand anders in huis? PG-organisaties blijven benadrukken dat er geen mensen tussen wal en schip mogen vallen.

Meer zelf regelen
Bovendien zal door alle bezuinigingen de groep die nog aanspraak kan maken op ondersteuning aanzienlijk kleiner worden. In de nieuwe Wmo wordt ook een groter beroep gedaan op de eigen inzet en eigen betalingen. De inkomenspositie van mensen met een beperking verslechtert de komende jaren verder door het afschaffen van financiële compensatieregelingen, zoals de Wtcg en belastingaftrek voor zorgkosten.

Zorgvuldige invoering bij gemeenten
Een ander punt van zorg is dat van gemeenten in korte tijd teveel gevraagd wordt. Ze moeten niet alleen voor een hele grote groep ouderen en mensen met een beperking ondersteuning gaan regelen. Ze worden per 1 januari 2015 ook verantwoordelijk voor de Jeugd- en Participatiewet. De PG-organisaties vrezen dat gemeenten dit allemaal niet binnen de gevraagde termijn voor elkaar krijgen met alle gevolgen van dien voor kwetsbare burgers.

Verbeteringen
Zoals gezegd zijn er ook verbeteringen in het voorstel gemaakt op aandringen van de PG-organisaties. Zo is duidelijker vastgelegd wat men van de gemeente mag verwachten en volgens welke regels het ‘keukentafelgesprek’ (onderzoek naar de hulpvraag) moet verlopen. Ook is het recht op een bezwaar- en beroepsprocedure t.a.v. de individuele maatwerkvoorziening ingebouwd. Verder is de verplichting om per 1 januari 2015 in alle gemeenten cliëntondersteuning beschikbaar te hebben. En hebben mensen – onder bepaalde voorwaarden – recht op een pgb. De PG-organisaties zijn tevreden over deze aanpassingen in het voorstel, maar vinden de plannen op andere onderdelen nog niet solide.

Regie bij mensen zelf
De patiëntenorganisaties vinden dat er betere mogelijkheden voorhanden zijn om de langdurige zorg te organiseren. Gemeenten trekken nu in wezen aan de touwtjes. PG-organisaties hebben voorstellen gedaan om mensen de regie te geven, door echt te kiezen voor persoonsvolgende bekostiging. Dit voorkomt ook dat een fors deel van het budget opgaat aan uitvoeringskosten, zoals nu het geval is.

Bron: NPCF