Het conceptregeerakkoord van Rutte en Samsom roept nog veel onzekerheden op. CG-Raad en Platform VG zijn blij met het inkomensafhankelijk maken van de zorgpremie en het eigen risico. Ook het voornemen het VN-verdrag te ratificeren is verheugend. Maar ronduit bezorgd zijn we over het verdwijnen van compensatieregelingen voor chronisch zieken en gehandicapten en de ingrijpende voorstellen voor langdurige zorg.
Rutte en Samson gaan opnieuw zwaar bezuinigen, 16 miljard in totaal, waarvan 5 miljard op zorg en 3 miljard op sociale zekerheid. Op dit moment is nog onduidelijk welk effect deze nieuwe bezuinigingsronde zal hebben op de participatiemogelijkheden, eigen regie, arbeidskansen en inkomenspositie voor mensen met een beperking. We zien ambitieuze hervormingen op een aantal terreinen, maar vragen ons af of de positie van mensen met een beperking goed geregeld wordt.
Hieronder een eerste reactie op het conceptregeerakkoord op enkele belangrijke punten voor mensen met een handicap en chronische ziekte.
Inkomenspositie chronisch zieken
Inkomensafhankelijk maken van de zorgpremie en het eigen risico vinden wij positief. Wij pleiten hier al jaren voor. Op deze manier wordt er meer rekening gehouden met draagkracht van mensen en wordt een eind gemaakt aan het rondpompen van geld via de zorgtoeslag.
Of dit ook leidt tot inkomensverbetering voor chronisch zieken is echter nog maar zeer de vraag. Want het kabinet wil ook de Wtcg, de CER en de belastingaftrek van zorgkosten afschaffen. Daarvoor komt een gemeentelijke compensatieregeling terug. Maar het bedrag dat daarin gestoken gaat worden, is aanzienlijk minder dat het bedrag dat in de huidig compensatieregelingen omgaat.
Om de rechtszekerheid voor chronische zieken en mensen met een handicap veilig te stellen zal deze inkomensondersteuning landelijk geregeld moeten worden. Wij maken ons met name zorgen over de inkomenseffecten die deze voorstellen gaan hebben voor mensen met een middeninkomen.
Ratificatie VN-verdrag
In het regeerakkoord staat dat Nederland het VN-verdrag voor de rechten van mensen met beperkingen gaat ratificeren. Wij zijn hier blij mee. Ratificatie van het VN-verdrag versterkt de rechtspositie van mensen met een beperking en Nederland verplicht zich hiermee toe te werken naar een samenleving waaraan iedereen mee kan doen.
Taken gemeenten
Het kabinet gaat het takenpakket van gemeenten enorm uitbreiden. Gemeenten worden verantwoordelijk voor begeleiding, verzorging van ouderen en chronisch zieken en gehandicapten. Daarnaast moeten ze ook mensen met een beperking ondersteunen bij het vinden van werk. Dit zijn veel omvattende taken en het is de vraag of elke gemeente die taken aankan. Bovendien krijgen gemeenten grote beleidsvrijheid. Dat kan ertoe leiden dat er grote verschillen tussen gemeenten ontstaan. CG-Raad en Platform VG vinden het daarom belangrijk dat de rechtspositie van de cliënt goed wordt geregeld, zowel als het gaat om eigen regie als om medezeggenschap en ondersteuning.
AWBZ
Wij willen dat de zorg, meer dan nu het geval is, bijdraagt aan betere kwaliteit van leven. Tegen deze achtergrond maken wij ons ernstig zorgen over de voorstellen voor de langdurige zorg. Het kabinet Rutte II gaat de AWBZ sterk versoberen en wil dat mensen meer zelf gaan betalen. Dit terwijl mensen die in een instelling wonen, nu al vaak onvoldoende geld overhouden om te participeren.
De AWBZ wordt beperkt tot mensen met een zware indicatie. Er blijft 12 miljard in de AWBZ. Mensen die nu met een licht of matige beperking in de AWBZ zitten zullen hun zorg en ondersteuning in de toekomst vanuit de Wmo ontvangen. Op het budget wordt stevig gekort. Een onafhankelijke indicatiestelling, recht op eigen regie en verankering van compensatiebeginsel zijn dan belangrijke voorwaarden.
Eigen regie en pgb
Voor mensen die in de AWBZ blijven, een pgb bestaan. Maar de tarieven worden 30 procent lager dan in 2012. In de Wmo geldt een ‘kan-bepaling’ voor pgb. Gemeenten mogen dus zelf kiezen of ze de mogelijkheid voor een pgb opnemen in hun verordening. Wij willen het recht op pgb in de volle breedte borgen binnen de Wmo, participatiewet (voorheen Wet werken naar vermogen), AWBZ en Zorgverzekeringswet.
Onderwijs
Samenwerkingsverbanden die verantwoordelijk zijn voor passend onderwijs krijgen straks ook de verantwoordelijkheid voor praktijkonderwijs en leerwegondersteunend onderwijs. Op het budget voor deze extra taken voor de samenwerkingsverbanden wordt een korting toegepast. Mogelijk gaat dit ten koste van onderwijs aan kinderen met extra ondersteuningsbehoefte.
Werk
Het wetsvoorstel Werken naar Vermogen wordt vervangen door een nieuwe Participatiewet die zeker kansen biedt. Positief is de quotumregeling voor het in dienst nemen van arbeidsgehandicapten door grotere werkgevers. CG-Raad en Platform VG gaan er uiteraard vanuit dat de rijksoverheid en ook gemeenten hierin zelf het goede voorbeeld geven.
De Participatiewet bevat een aantal wijzigingen. Huidige Wajongers en SW- ers worden niet herkeurd en krijgen niet te maken met een lagere uitkering. Werk moet gaan lonen: tot aan 100% van wettelijk minimumloon wordt extra verdiend inkomen niet gekort op de uitkering. Verder komt in de plaats van de huishoudinkomenstoets er een huishouduitkeringstoets. Dit houdt in dat meerdere gezinsleden een uitkering kunnen hebben, maar dat deze uitkeringen opgeteld niet mogen leiden tot een gezinsinkomen dat hoger ligt dan een gezin waarin de mensen wel (kunnen) werken. Hoe al deze nieuwe maatregelen gaan uitpakken, is sterk afhankelijk van de manier waarop ze worden uitgewerkt. CG-Raad en Platform VG willen over de Participatiewet stevig in gesprek met de regering.
Bron CG-Raad
Beluister ook reactie CG-Raad in DeGids.fm