Een negatieve screeningstest voor diabetes mellitus type 2 bij mensen met een verhoogd risico op deze ziekte leidt op de lange termijn niet tot positieve of negatieve veranderingen in levensstijl, ondanks een hogere risicoperceptie. Dat stellen onderzoekers van het Erasmus MC in Annals of Behavioral Medicine (2013; epub 2 juli).
Gerichte screeningprogramma’s om in een vroeg stadium diabetes op te sporen bij mensen met een verhoogd risico kunnen diabetesgerelateerde morbiditeit en mortaliteit verminderen. Een negatieve screening zou een positief bijeffect kunnen hebben: een hogere risicoperceptie leidt tot een gezondere levensstijl. Aan de andere kant zou een negatieve uitslag ook onbedoeld geruststelling kunnen bieden, met als gevolg juist minder motivatie om gezond te leven.
In een door ZonMW gefinancierd prospectief onderzoek vergeleken Julie Willems en haar Rotterdamse collega’s daarom de risicoperceptie en veranderingen in roken, fysieke activiteit, BMI en middelomtrek van 706 hoogrisicodeelnemers met een negatieve screeningsuitslag met 706 hoogrisicodeelnemers aan wie geen screening was aangeboden. Na 4 jaar follow-up hadden deelnemers met een negatieve uitslag een weliswaar kleine maar significante toename van de BMI en middelomtrek; er bleek geen significant verschil met de controles. De waargenomen stijging kwam bovendien overeen met de gemiddelde jaarlijkse stijging van 0,20 cm bij Nederlandse mannen en 0,25 cm bij Nederlandse vrouwen. Verder had de negatief-gescreende groep een significant hogere perceptie van het risico op het ontwikkelen van diabetes dan controlepersonen, maar de auteurs vonden geen verschillen in waargenomen persoonlijke controle, zorgen en overmoedigheid.
Bron: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde