Mensen die allergisch zijn voor elzen- en hazelaarpollen kunnen deze dagen al hooikoortsklachten ervaren. Doordat de gemiddelde temperatuur in december meer dan twee graden boven het langjarig gemiddelde lag, komen nu al de eerste hazelaars en uitheemse elzen in bloei.Het KNMI meldt dat december 2013 met een gemiddelde temperatuur van 5,8 graden op de zesde plaats komt van warmste decembermaanden sinds 1901. Tegenwoordig is een gemiddelde van 3,7 graden Celsius normaal. Zo’n 50 jaar geleden was de normale temperatuur in december overigens maar 2,9 graden Celsius. Door de klimaatverandering is wat we normaal vinden dus tegenwoordig bijna een graad hoger. Door de zeer hoge temperaturen komen de eerste hazelaars en de uit het buitenland afkomstige elzen al in bloei en laten daarmee pollen los.
Zeer vroege elzen
Het zijn niet de witte en zwarte els die van nature in Nederland voorkomen die nu beginnen te bloeien. Die bloeien normaal gesproken pas in de tweede helft van februari en in maart. Het gaat om soorten als de Kaukasische els (Alnus subcordata) en de Alnus x spaethii ‘Spaeth’ (een kruising van de Japanse els (Alnus japonica) en de Kaukasische els). Deze elzen worden vaak als laanbomen aangeplant. Deze buitenlandse elzen komen normaal gesproken rond half januari in bloei maar nu bloeiden de eerste exemplaren net voor kerst. Tot nu toe is er nog maar een enkele pollenkorrel geteld. Als de komende dagen meer elzen gaan bloeien, kan bij droge weersomstandigheden de elzenpollenconcentratie oplopen tot tweehonderd pollen per kubieke meter lucht. Dat zijn concentraties waarbij zeer waarschijnlijk hooikoortsklachten zullen optreden bij mensen die gevoelig zijn voor elzenpollen. Gelukkig voor de hooikoortspatiënten bloeien de uitheemse elzen meestal maar een zeer beperkt aantal dagen. Daarbij komt dat zeer hoge temperaturen in december en januari vaak gepaard gaan met wind uit het westen en veel regen waardoor pollen snel uit de lucht spoelt.
Bloeirecord voor de hazelaar nog mogelijk
Vijftig jaar geleden kwamen de meeste hazelaars pas vanaf half februari in bloei. Vorig jaar lag de piek op 6 januari doordat de laatste tien dagen van december 2012 een gemiddelde temperatuur hadden van 8,8 graden Celsius. 2014 lijkt sowieso een van de vroegste hazelaarbloeijaren ooit te worden en als de hoge temperaturen aanhouden kan er mogelijk nog een nieuw bloeirecord gevestigd worden. De hazelaarpollenconcentratie is overigens altijd veel lager dan die van de els. Vorig jaar werd de hoogste pollenconcentratie van bijna 25 pollen per kubieke meter lucht begin maart door het LUMC in Leiden geteld. Door de invallende en aanhoudende kou in januari en februari kwamen de meeste hazelaars pas begin maart vol in bloei. Het Elkerliek ziekenhuis in Helmond telde echter al halverwege januari 25 pollen per kubieke meter lucht. De ontwikkeling van de hazelaars ligt in het zuiden en binnenland voor op die van de hazelaars richting de kust. Ook in Helmond liep de hazelaarpollenconcentratie in de loop van januari en februari weer terug om net als in Leiden begin maart weer flink op te lopen.
Actueel klachtenniveau op Allergieradar.nl
Er zijn honderdduizenden mensen die allergisch zijn voor boompollen (waaronder els en hazelaar). De meeste hooikoortspatiënten realiseren zich niet dat ze nu en de komende weken ook al hooikoortsklachten kunnen hebben.
Op Allergieradar.nl (of via de Android en iPhone App) geven hooikoortspatiënten door welke mate van hooikoortsklachten ze ervaren. De schaal loopt van 1 (geen klachten) tot 10 (maximale klachten). Hooikoortspatiënten kunnen via Allergieradar de actuele hooikoortssituatie volgen. Deelnemers kunnen door in te loggen op Allergieradar.nl het eigen klachtenverloop vergelijken met de pollentellingen van het LUMC. Door zelf ook dagelijks het eigen klachtenniveau door te geven krijgt een hooikoortspatiënt meer inzicht bij welke pollenconcentraties van welke hooikoortsplanten klachten optreden. Met deze kennis kan men in de toekomst dan beter hooikoortsklachten voorkomen, zeker in combinatie met de langetermijnverwachting van de start en duur van het pollenseizoen op Allergieradar.
Bron: Allergieradar