Heerlijk, die zon. De zachte warmte op je huid, het uitbundige licht dat de wereld betovert. Gelukzalig tuur je door je zonnebril. Lekker vitamientjes opdoen. Maar de zon is tegelijk gevaarlijk voor je huid. Het LUMC Magazine gee ft antwoord op de meest prangende vragen over zonlicht, huidkanker en vitamine D. Waarom verhoogt zonlicht de kans op huidkanker?
Dat heeft te maken met een onzichtbaar deel van zonlicht: UV-straling. Die beschadigt ons erfelijk materiaal, het DNA, in de huid. Wanneer cellen zich gaan delen, kunnen zulke DNA-foutjes uiteindelijk leiden tot kanker. Maar dat gebeurt niet zo vaak. “Eigenlijk is dat een wonder”, vindt dr. Frank de Gruijl, specialist in de effecten van UV-licht. “Onze huid zit barstensvol met DNA-foutjes. Maar ons lichaam weet DNA-foutjes meestal goed te repareren. Je hebt een soort ‘gouden combinatie’ van foutjes nodig voordat er kanker ontstaat.”
Naar DNA-herstelmechanismen wordt in het LUMC veel onderzoek gedaan bij de afdeling Humane Genetica, vertelt De Gruijl. “Hoe goed je lichaam in staat is om DNA-schade te herstellen, verschilt van mens tot mens en is afhankelijk van je erfelijke aanleg. In sommige families herstelt DNA-schade niet zo goed, zij hebben een verhoogde gevoeligheid voor kanker – huidkanker of een andere vorm.”
Niet elke huid is even goed tegen de zon bestand. Een lichtere huid heeft het moeilijker dan een donkere. “Bovendien is een Afrikaanse huid beter in staat om DNA-foutjes te herstellen”, zegt De Gruijl.
Wat is gevaarlijker, altijd bruin zijn of af en toe verbranden?
Zo rood als een kreeft? Liever niet!Komt er UV-licht op je huid, dan kun je een mooi bruin kleurtje krijgen – of verbranden, tot vervellen aan toe. Goed om te weten: een roodverbrande huid door de zon, vooral op jonge leeftijd, geeft later meer kans op melanoom, de gevaarlijkste vorm van huidkanker. Daarentegen ontstaat het onschuldiger plaveiselcelcarcinoom door veel zonuren, dus niet per se verbranding. Plaveiselcelcarcinomen komen daarom vaker voor bij mensen die buiten werken, en melanomen juist meer bij kantoorklanten. Buitenwerkers hebben zelfs mínder kans op melanoom. Hun huid is het hele jaar bruin en gewend aan de zon, en verbrandt daarom minder snel. Voor de meest onschuldige variant van huidkanker, basaalcelcarcinoom, zijn zowel zonuren als verbranding risicofactoren.
Wij westerlingen zitten doorgaans binnen en in de vakantie gaan we bakken in Turkije of Gran Canaria. Dat heeft gevolgen: er komen steeds meer gevallen van huidkanker.
Lees hier het volledige artikel.