De patiënt als sturende kracht

12 april 2010 Individuele zorgbehoefte en ervaringsdeskundigheid patiënt moet basis vormen voor krachtige patiëntenbeweging.

Krachtige, financieel zelfstandige patiëntenorganisaties zijn belangrijk in een effectief zorgstelsel. Zorggebruikers zijn nog onvoldoende in staat om een bijdrage te leveren aan de verbetering van de kwaliteit van de zorg. En dat terwijl zorggebruikers vanuit hun ervaringsdeskundigheid juist deze bijdrage kunnen bieden. Patiënten- en gehandicaptenorganisaties moeten de individuele ervaring van patiënten bundelen, deze kennis gecoördineerd via internet ontsluiten en omzetten in kwaliteitskeurmerken voor verzekeraars en artsen. Dit adviseert de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) in zijn advies ‘De patiënt als sturende kracht’ dat vandaag is aangeboden aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

De RVZ concludeert dat zorggebruikers naar nieuwe manieren zoeken, meestal via internet, om informatie te vinden en ervaringen uit te wisselen. Ontwikkelingen als het persoonsgebonden budget en collectieve verzekeringen leveren hier een bijdrage aan. Zorggebruikers willen in steeds grotere mate  invloed uitoefenen op zorgaanbieders en verzekeraars. Zij willen dat het zorgaanbod beter aansluit bij hun individuele wensen en behoeften. Ook niet-georganiseerde zorggebruikers maken gebruik van deze internetmogelijkheden. Dat maakt dat een deel van de dienstverlening en de belangenbehartiging aan individuele zorggebruikers door patiënten- en gehandicaptenorganisaties niet langer gestructureerd verloopt en dus ook minder gestuurd kan worden. De patiëntenbeweging zal strategisch gebruik moeten gaan maken van internet om daarmee de eigen positie ten opzichte van de burger en andere veldpartijen te versterken. Overheid en verzekeraars moeten er op bedacht zijn dat niet alle tegenkracht vanuit de burger via de georganiseerde kanalen verloopt.

Daarnaast adviseert de RVZ aan patiënten- en gehandicaptenorganisaties dat zij de beschikbare ervaringsdeskundigheid moeten omzetten in kwaliteitscriteria. En die criteria moeten zij vervolgens beter verkopen aan zorgverzekeraars en aanbieders. Input van klanten is voor het ontwikkelen en toetsen van diensten en producten bij verzekeraars en artsen van groot belang.

De RVZ adviseert om de financiering van de patiëntenbeweging geleidelijk anders te organiseren met als doel een effectievere tegenkracht te kunnen realiseren. De Consumentenbond is een goed voorbeeld. Zorggebruikers moeten, net als in andere sectoren, gaan betalen voor individuele dienstverlening. Financiële afhankelijkheid van de achterban is een goede prikkel om ‘klantgerichtheid’ te waarborgen. De RVZ vindt dat de directe beïnvloeding van de overheid van de organisatie van de patiëntenbeweging moet worden afgebouwd. De huidige financiering, via de subsidieprocedures, uit publieke middelen wordt als beknellend ervaren. Een derde geldstroom is te vinden in het vermarkten van de ervaringsdeskundigheid. Financiële compensatie door andere partijen (zoals bijvoorbeeld de geneesmiddelenindustrie) moet verkend worden, mits de onafhankelijkheid gewaarborgd blijft.

Bron: www.rvz.net