Darmkanker komt in Nederland veel voor. Vaak ontstaat het vanuit poliepen in de dikke darm (adenomateuze poliepen). De kans om darmkanker te krijgen is ongeveer 4 à 5%. Bij 80% is er sprake van zogenaamde sporadische darmkanker. Het komt dan niet in de familie voor en is geen erfelijke vorm van darmkanker. Voor 15-20% van de patiënten met darmkanker geldt dat het wel in de familie voorkomt. Bij ongeveer 5% hiervan gaat het om erfelijke syndromen. Bij de resterende personen is sprake van familiair darmkanker.
Coloscopie
Een coloscopie is een onderzoek van de dikke darm. Tijdens dit onderzoek wordt een endoscoop (een buigzame slang) via in de dikke darm gebracht. Aan de punt van de slang zit een kijker. Zo kan de arts het slijmvlies van de dikke darm bekijken en eventuele afwijkingen opsporen of juist uitsluiten.
Naar schatting worden er jaarlijks in Nederland ongeveer 20.000 coloscopieën ten onrechte aangevraagd, omdat men denkt dat er een verhoogd risico is.
Bevolkingsonderzoek
De overheid start medio 2013 met een landelijke, gefaseerde, invoering van een bevolkingsonderzoek. Hierbij wordt een screeningsprogramma opgezet voor personen tussen de 55 en 75 jaar. Zij zullen één keer per twee jaar een oproep krijgen voor een ontlastingstest. Bij een positieve test wordt men uitgenodigd voor een coloscopie. Het extra aantal benodigde coloscopieën zal waarschijnlijk in 2017 leiden tot een landelijk capaciteitstekort.
Dit dreigende capaciteitstekort kan worden beperkt door het aantal coloscopieën met een onjuiste indicatie te verminderen. Met enige regelmaat worden personen verwezen voor een coloscopie, omdat men denkt dat er een verhoogd risico is voor het ontwikkelen van darmkanker. Bij navraag betreft het vaak het voorkomen van sporadisch darmkanker. Aan de criteria van een familiare of erfelijke darmkanker wordt dan niet voldaan.
Darmkankercalculator
Om het aantal onnodige coloscopieën te verlagen, werkt MDL-arts Marcel Spanier van Rijnstate aan een zogenoemde darmkankercalculator. Met de ontwikkeling van de darmkankercalculator voor de zorgprofessional, kan op basis van een aantal vragen worden vastgesteld of er bij de desbetreffende persoon een verhoogde kans is op het ontwikkelen van darmkanker. Na beantwoording van verschillende vragen wordt een advies gegeven tot (vervroegde) verwijzing naar de tweede lijn of tot het volgen van het landelijk bevolkingsonderzoek. De ontwikkeling gaat in nauwe samenwerking met het RIVM.
Bron: Rijnstate vriendenfonds