Concept verkiezingsprogramma’s onder de loep

Met het oog op de verkiezingen houden veel politieke partijen binnenkort een congres. En dus zijn ook de eerste concept verkiezingsprogramma’s verschenen. De CG-Raad en Platform VG hebben van die programma’s een eerste analyse gemaakt, om te zien wat de partijen de komende tijd voor mensen met een beperking willen bereiken.

De partijen die een conceptverkiezingsprogramma hebben gepubliceerd zijn: de PvdA, SP, Groen Links, Christen Unie, CDA en SGP. Het programma van D66 is net verschenen en zal zo snel mogelijk in deze analyse worden verwerkt. De concept programma’s van enkele andere partijen zoals de VVD en de PVV moeten nog verschijnen.

VN-verdrag
De CG-Raad en Platform VG maken zich al lange tijd sterk voor snelle ratificatie van het VN-verdrag over de rechten van mensen met een handicap. Dit punt komt gelukkig duidelijk in de verschillende verkiezingsprogramma’s terug.  Vrijwel alle partijen zijn voor ratificering. De PvdA, SP en CU voegen er aan toe dat dit snel moet gebeuren. Groen Links en CU willen bovendien dat  in Artikel 1 van de Grondwet ook een duidelijk verbod op discriminatie op grond van  handicap wordt opgenomen.

Toegankelijkheid
Alleen de SP, Groen Links en PvdA hebben een versnelde toegankelijkheid van het openbaar vervoer in het concept programma opgenomen. De SP en PvdA bepleiten ook gratis parkeren voor gehandicapten.

De toegankelijkheid van de openbare ruimte en gebouwde omgeving komt in meerdere programma’s terug. Het CDA wil één omgevingswet in plaats van de huidige wirwar aan regels. GroenLinks en PvdA schrijven dat woningen aanpasbaar moeten zijn aan de levensloop van mensen (inclusief handicap). De PvdA wil bovendien dat overheidsgebouwen en gebouwen met een publieke functie volledig toegankelijk zijn voor mensen met een functiebeperking.

Passend onderwijs
CDA, CU, PvdA en GroenLinks willen de positie van ouders in het onderwijs versterken. Het erg noodzakelijke instemmingsrecht van ouders bij plaatsing van een kind op een (speciale) school wordt helaas nauwelijks genoemd. Verheugend is wel dat PvdA, SP en CU zich duidelijk uitspreken tegen de bezuinigingen op passend onderwijs.

Werk
Verschillende partijen komen met voorstellen om meer banen te creëren voor mensen met een beperking. Groen Links en de PvdA zijn voorstander van quota voor werkgevers. Het CDA ziet meer in een sociaal akkoord: afspraken tussen werkgevers en werknemers over arbeids- en stageplaatsen. Die partij houdt zich echter op de vlakte over wel of niet belonen onder het minimumloon. De PvdA, SP en CU willen het minimumloon als ondergrens.  De CU wil bovendien dat de overheid het goede voorbeeld geeft in aanbestedingstrajecten door inbreng van mensen met een arbeidsbeperking  te eisen. De SGP wil een bonus voor werkgevers die een arbeidsgehandicapte in dienst nemen.

Wet werken naar vermogen
Het CDA is de enige partij die duidelijk uitspreekt dat ze door wil met de Wet werken naar vermogen. De CU is niet tegen de wet maar vindt wel dat er genoeg arbeidsplaatsen moeten blijven in de sociale werkvoorziening. GroenLinks wil een nieuwe regeling, Wet Werk en Zekerheid, waarin participatie centraal staat. Mensen moeten dan na een jaar een werkplek krijgen aangeboden of een leerwerkaanbod. De SP pleit voor behoud van de huidige Wsw-plaatsen.

CG-Raad en Platform VG missen in de meeste programma’s nog een harde garantie dat er voor alle mensen met een arbeidshandicap voldoende ondersteuning en voorzieningen moeten zijn bij het vinden van werk en tijdens het werk zelf.

Zorg
Meerdere partijen willen de zorg dichter bij de patiënt brengen. Zo wil de SGP de huisarts en wijkverpleegkundige veel meer een centrale rol geven. SP, Groen Links en PvdA willen inkomensafhankelijke zorgpremies. CDA, PvdA en SP willen de kosten beheersen door regionale zorgbudgetten vast te stellen.

Goed nieuws is ook dat CDA en PvdA geen eigen bijdrage willen voor huisartsbezoek. De PvdA keert zich ook tegen het liggeld voor verblijf in een ziekenhuis. De SP wil geen eigen bijdrage in de jeugdzorg en wil de zak- en kleedgeldregeling in zorginstellingen verruimen.

AWBZ
De meeste partijen zijn voor het afslanken van de huidige AWBZ tot een regeling die zich richt op mensen die langdurig en vaak levenslang verzorging nodig hebben. Andere taken moeten bij gemeenten worden ondergebracht of bij zorgverzekeraars. Alleen de SP wil de AWBZ in de huidige vorm behouden.

Eigen regie
Iedereen maakt graag zijn eigen keuzes en geeft op die manier richting aan zijn of haar leven. Het belang van eigen regie wordt veel genoemd. Opvallend is dat bijna alle partijen zich uitspreken voor behoud van het PGB. Een hoopvol teken!

Overzicht standpunten
Een uitgebreid overzicht van de standpunten in de conceptverkiezingsprogramma’s vindt u via onderstaande link. Dit overzicht is zeker niet uitputtend. Bovendien zijn nog niet alle partijen erin opgenomen. Het document is kortom nog in ontwikkeling en wordt de komende tijd verder aangevuld.

In het overzicht zitten overigens ook rechtstreekse links naar de conceptprogramma’s.

Overzicht standpunten conceptverkiezingsprogramma’s

Bron: CG-raad